Onderzoeken COVID-19 door umc’s leveren schat aan kennis en data op
De wereldwijde uitbraak van COVID-19 heeft een enorme impact op de samenleving. De nood om een oplossing te vinden is hoog. De umc's van Nederland zijn snel in actie gekomen: ze hebben hun wetenschappelijke kennis gebundeld en zijn in rap tempo onderzoek gestart naar de oorzaken, behandeling en langetermijneffecten van COVID-19. Want samen bereik je meer. Samen leveren deze onderzoeken een schat aan data en nieuwe inzichten op in de strijd tegen het coronavirus. De resultaten en nieuwe technologie uit deze onderzoeken maken de umc’s snel toepasbaar voor de samenleving. Daarmee leveren de umc’s een bijdrage aan de ontwikkeling van een vaccin en andere oplossingen in de strijd tegen COVID-19.
Onmiddellijk na de eerste alarmerende berichten over COVID-19 hebben de umc’s hun onderzoekscapaciteit zoveel mogelijk gericht op het virus, variërend van onderzoek naar een vaccin, optimale behandeling, epidemiologie tot psychosociaal onderzoek. Het afgelopen decennium is veel kennis opgedaan door onder andere fundamenteel onderzoek. Dit toont het grote belang van investeren in kennis aan, want mede daardoor kunnen umc’s op dit moment al bijdragen aan de snelle ontwikkeling van een vaccin.
Patiëntenzorg en onderzoek
Margriet Schneider, voorzitter van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU): “De huidige coronacrisis heeft het belang van samenwerking extra zichtbaar gemaakt. Er zijn mooie samenwerkingen ontstaan tussen de verschillende umc’s, en dat levert unieke data en kennis op. Het MUMC+, UMC Utrecht en Erasmus MC onderzoeken bijvoorbeeld gezamenlijk het effect van COVID-19 op de darmen. Dat wij zowel patiëntenzorg als onderzoek onder één dak hebben is een groot voordeel voor de snelheid, kwaliteit en efficiency van onderzoek.” Daarnaast werken de umc’s met andere partijen in de regio aan gezondheidsvraagstukken. Zo brengt het UMCG samen met de Rijksuniversiteit Groningen en de Aletta Jacobs School of Public Health van vele noorderlingen in kaart wat de effecten zijn van leefstijl en socio-economische factoren op hoe het virus zich ontwikkelt: wordt iemand ernstig ziek of zijn er alleen milde klachten?
Maximale transparantie
De umc’s willen met de onderzoeksresultaten zo snel mogelijk (potentiële) COVID-19-patiënten helpen. Daarom delen zij de gegevens eerder dan gebruikelijk. “Zoveel mogelijk openheid over gegevens is het devies”, zegt Marian Joëls, decaan en lid raad van bestuur UMCG. “Dit geldt zowel onderling als naar de samenleving. Het delen van deze onderzoeken is daar een voorbeeld van. We zoeken elkaar juist op, zodat de samenleving er zo snel mogelijk van kan profiteren. Dat is onze taak.” Frits Rosendaal, voorzitter van de NFU commissie COVID-19 onderzoek en afdelingshoofd Klinische Epidemiologie in het LUMC, voegt daaraan toe: “Door het bundelen van data komen we samen verder. Daarom delen de umc’s klinische, laboratorium- en radiologische data. Bijvoorbeeld voor het onderzoek om het ontstaan van trombose bij COVID-19-patiënten te begrijpen en te voorkomen. Alle umc’s in Nederland werken hieraan mee, samen met Sanquin”.
Internationale samenwerking
De Europese Unie onderkent de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek aan de Nederlandse umc’s en verleent de umc’s daarom subsidies. “Dat geeft aan dat Nederland ook internationaal een bijzondere positie inneemt, mede door de samenwerking met onderzoeksinstituten in Europa en daarbuiten”, zegt Chris Polman, decaan en raad van bestuur Amsterdam UMC. Zo heeft Amsterdam UMC een EEC-subsidie ontvangen voor een onderzoek naar vaatlekkage. Onderzocht wordt of een bestaand middel dat vaatlekkage en longoedeem tegengaat het aantal patiënten dat een IC-opname nodig heeft kan terugbrengen. Deze studie wordt uitgevoerd in vier umc’s, tien andere Nederlandse ziekenhuizen en een aantal buitenlandse centra. Een ander voorbeeld is het onderzoek van het Radboudumc samen met het UMC Utrecht en het LUMC. Zij onderzoeken onder 60-plussers en onder zorgverleners (in totaal 10.000 mensen in Australië, Spanje en Nederland) een vaccin tegen tuberculose (BCG-vaccin), en bekijken of het vaccin de kans op infectie met COVID-19 verkleint en of het de ernst van de symptomen vermindert als er toch een infectie optreedt.
De volledige lijst met onderzoeken is op te vragen bij de NFU. Het betreft onderzoeken in negen categorieën: van beschrijvend fundamenteel, epidemiologisch en psychosociaal onderzoek tot onderzoek naar de langetermijngevolgen.
Marian Joëls (decaan en lid raad van bestuur UMCG) en Chris Polman (decaan en lid raad van bestuur Amsterdam UMC) leggen in dit filmpje uit hoe de umc's de handen ineen slaan in de strijd tegen COVID-19.
